{jcomments on}
W nocy z 22 na 23 stycznia 1863 r. ogłoszeniem Manifestu Komitetu Centralnego Narodowego rozpoczęło się Powstanie Styczniowe. Zryw narodu niespotykany na taką skalę w żadnym z krajów europejskich, gdzie do walki z zaborcą obok siebie stanęli: szlachta, mieszczanie, niższe duchowieństwo oraz chłopi. Powstanie Satyczniowe, jedno z najtragiczniejszych trwało nie tylko najdłużej ze wszystkich powstań, ale było toczone bez udziału regularnej armii, gdzie często dopiero w boju zdobywano broń i uczono się żołnierskiego rzemiosła – a mimo to miało ogromny wpływ na przyszłe losy Polski. Kolejne pokolenia czerpały jak ze skarbnicy wiedzy, tworząc struktury niepodległościowe w I i II wojnie światowej, w okresie ,,Solidarności” i stanu wojennego wzorując się na dorobku Państwa Podziemnego z Powstania Styczniowego
{gallery}2013/nr2/pow{/gallery}
W tych dniach styczniowych organizowane są uroczystości rocznicowe, w miastach i gminach na terenie całego kraju oddaje się hołd powstańcom, powstaje oddolny społeczny ruch obchodów 150 rocznicy Powstania Styczniowego. I tylko smutkiem napawa fakt, że padają głosy (na szczęście nieliczne), niestety z ław sejmowych, z najwyższych gremiów o ,, ciemnych stronach powstania.” Mimo upływu tak wielu lat walka o niepodległość to wciąż dla niektórych temat niewygodny.
W powiecie wołomińskim uroczyste obchody 150 rocznicy Powstania Styczniowego rozpoczęły się w Wołominie 20 stycznia mszą w kościele Św. Józefa Robotnika. Po Mszy Św. przy pomniku upamiętniającym powstańczy zryw, odmówiono modlitwę w intencji wszystkich walczących w powstaniu, a następnie złożono wiązanki kwiatów i wieńce.
Kolejnym punktem uroczystości była promocja książki ,,Powstanie Styczniowe – uczestnicy, instytucje, wybrane zdarzenia.” Książka specjalnie przygotowana na rocznicę, wydana w nakładzie 1000 egzemplarzy, to wspólne dzieło Towarzystwa Przyjaciół Miasta Kobyłka i Starostwa Powiatowego. Autorami opracowania są członkowie zarządu T.P.M.K. w składzie Maria Balicka, Mirosław Bujalski, Oskar Czarnik, Janusz Dzionek, a z ramienia Starostwa Wołomińskiego wydaniem książki zajmował się i koordynował prace dotyczące wydruku Andrzej Zbyszyński.
Obchody rocznicowe odbywają się nie tylko w Wołominie, ale również w innych gminach naszego powiatu. W Kobyłce 25 stycznia w otwarto wystawę „Prasa podziemna okresu 1861- 1864”. Wystawę, której pomysłodawcą był p. Oskar Czarnik przygotowali pracownicy ośrodka kultury. oraz biura promocji Urzędu Miasta. Na wystawę przybyło kilkadziesiąt osób, mieszkańców Kobyłki, uczniów ze szkoły Nr.1 z Klubu Europejczyka, pracowników Urzędu, radnych gminnych. Uroczystości patriotyczne rozpoczęto koncertem pieśni patriotycznych w wykonaniu chóru miejsko- parafialnego „Cantanti”. Burmistrz miasta Robert Roguski, który dokonał uroczystego otwarcia wystawy podziękował autorom książki za piękne opracowanie i osobiście p. Oskarowi Czarnikowi za inicjatywę i pomoc w przygotowaniu wystawy. Po wystawie oprowadzali zebranych autorzy książki. Największą część wystawy stanowi prasa powstańcza i temu tematowi poświęcił najwięcej uwagi p. Oskar Czarnik opowiadając zebranym jak rozwijała się prasa i jakie miała znaczenie dla powstania. Przybliżył również postać Romana Żulińskiego członka ostatniego Rządu Narodowego. Oprócz prasy powstańczej na wystawę przygotowano kilkanaście reprodukcji obrazów o tematyce powstańczej takich malarzy jak m.in. Maksymiliana Gierymskiego, Jacka Malczewskiego , Artura Grottgera czy Adama Chmielowskiego (uczestnika powstania, późniejszego św. brata Alberta) oraz bardzo ciekawy prywatny zbiór pamiątek powstańczych, pocztówek, zdjęć oraz oryginały prasy podziemnej.
Na wystawie nie zabrakło również akcentów związanych z Kobyłką. Pani Maria Balicka przedstawiła postać Stanisława Szpotańskiego, mieszkańca Kobyłki, pisarza i społecznika, pochowanego na starym cmentarzu w Kobyłce. Stanisław Szpotański w 70 rocznicę zrywu powstańczego wydał cykl szkiców biograficznych pod wspólnym tytułem „Ludzie styczniowi”, w którym opisuje ówczesnych bohaterów.
Mirosław Bujalski w krótkim wystąpieniu przypomniał miejsca pamięci oraz obchody rocznicowe Powstania Styczniowego. Na terenie obecnego powiatu wołomińskiego zlokalizowane są trzy mogiły powstańcze, w Boruczy, Kątach Wielgi oraz w Ostrówku, choć mogił powstańczych jest zapewne więcej. Te przechowano w pamięci mieszkańców i odtworzono w okresie międzywojennym. Dziś wiadomo, że nasze cmentarze te z czasów powstania są również miejscem pochówków powstańców styczniowych. Ziemne mogiły nie przetrwały do naszych czasów, śladów tamtych wydarzeń możemy doszukiwać się w archiwach parafialnych.
Kolejną postacią związaną z Kobyłką i wartą zapamiętania jest bernardyn, o. Ubald Żukiewicz. Oskarżony przez władze carskie o czynny udział w Powstaniu Styczniowym został zmuszony do opuszczenia parafii.
W tym miejscu warto wspomnieć, że pierwsze uroczystości rocznicowe na ziemi wołomińskiej po II wojnie światowej odbyły się w 2003 r. z inicjatywy starosty Konrada Rytla i odtąd już co roku wspólnie z gminą Strachówka odbywają się w Boruczy bądź Kątach Wielgi.
Pomimo upływu ponad 150 lat nasza wiedza o tym patriotycznym zrywie jest wciąż odkrywana i uzupełniana. Powstają kolejne miejsca kultu i pamięci. W Radzyminie 26 stycznia odsłonięto pomnik – krzyż poświęcony czterem mieszkańcom Radzymina powieszonym w 1864r. przez Moskali za czynny udział w powstaniu. Na budynku obecnego Liceum Ogólnokształcącego odsłonięto tablicę poświęconą Romanowi Żulińskiemu, który uczył tu przez dwa lata młodzieży matematyki. Inicjatyw w powiecie wołomińskim, które upamiętniają powstańczy zryw będzie zapewne więcej.
W 150 rocznicę Powstania Styczniowego Kobyłka chce również oddać hołd bohaterom walki o wolną Polskę, stąd inicjatywa T.P.M.K. wydania książki i przygotowania wystawy. Tak jak napisaliśmy we wstępie do książki, chcemy „przybliżyć odbiorcom historię sprzed 150 lat oraz jej bohaterów”. Chcemy zachować od zapomnienia żołnierzy, dowódców, działaczy i organizatorów państwa podziemnego. Nie zapominajmy o naszej historii, niech pamięć o naszych Bohaterach będzie wciąż żywa.
Mirosław Bujalski